با اینکه در این سفر برای نخستین بار کشورهای صاحبقدرت دنیا به صراحت حق ایران در بهرهمندی از انرژی صلحآمیز هستهای را به رسمیت شناختند، دستاوردهایی مشابه این از سوی برخی جریانات در داخل دیده نشد. حسن بهشتیپور، کارشناس مسائل بینالملل در گفتوگو با همشهری از نتایج سفر حسن روحانی و تیم دیپلماسیاش به نیویورک میگوید.
- دستاوردهای سفر نیویورک برای ما چه بودند؟
کمتر کسی است که متوجه نشود قدرتهای طرف گفتوگو با ایران در عرصه بینالملل این بار بیش از هر زمان دیگری از موضع برابر و با احترام متقابل با ایران سخن گفتند و از تهدید دستبرداشتند. رئیسجمهور آمریکا در نطق خود در سازمان ملل به صراحت اعلام کرد که بهدنبال تغییر نظام ایران نیست. در این سفر برچسبهای ضدحقوق بشری و تروریسم به ایران زده نشد. فراموش نکنیم این موضوعات قبل از این پیششرطهایی بودند که همواره در قبال ایران پیش کشیده میشدند.
- چرا برخی از نتایج این سفر ناراضی هستند؟
اکثریت جامعه مشی اعتدالی و عقلانی دارند و از تلاشهای رئیسجمهور در سفر به نیویورک استقبال میکنند. برخی افراد معترض هم نشان دادهاند که در بسیاری از موارد جلوتر از رهبر خود حرکت کردهاند و اتفاقات ناگواری همچون ماجرای سفارت انگلیس را رقم زدهاند. آقای روحانی در سفر اخیر خودش مجوز و پشتیبانی رهبری را داشت و اعلام کرد که در مذاکرات اختیار تام دارد. ایشان در سفر نیویورک ادب خودش را نشان داد و برای نخستینبار سیاستهای یکپارچهای را در سیاست خارجی حاکم کرد. رئیسجمهور در موضوع مذاکره بهدنبال خودنمایی نبود بلکه نشان داد بهمعنای واقعی بهدنبال تأمین منافع کشور با رفتار خردمندانه است.
- رئیسجمهور توانست پیام ایران در احقاق حقوقش را منتقل کند؟
آقای روحانی در سفر خودش از 2جهت بسیار موفق عمل کرد. نخست دیپلماسی عمومی بود. رئیسجمهور توانست با افکارعمومی مردم آمریکا از طریق مصاحبههایی که انجام داد و نشستهایی که با نخبگان آمریکایی برگزار کرد به خوبی ارتباط برقرار کند. به همین دلیل نیز نتانیاهو نخستوزیر رژیم صهیونیستی سراسیمه عازم آمریکا شده و بهدنبال ملاقات با اوباماست و اعلام کرده کمپین مبارزه با لبخند روحانی راه میاندازد.
در دیپلماسی رسمی نیز آقای روحانی توانست بدون اینکه از سیاستهای کلی ایران عدول کند در یک رودررویی خوب با رئیسجمهور فرانسه و رؤسای جمهور چند کشور دیگر از حقوق ایران دفاع کند و این به زبان مناسبی برمیگردد که ایشان توانستهاند در دفاع از حق بهکار بگیرند.
- گفتوگوها با مقامات غربی ازجمله گفتوگوی تلفنی با رئیسجمهور آمریکا زیرپا گذاشتن آرمانها بود یا منطق گفتوگوی ایران در دفاع از حق را نشان داد؟
آقای روحانی از کلام رهبری مبنی بر نرمش قهرمانانه تعبیر به انعطاف حکیمانه کرده بودند و این بهنظرم در سفر نیویورک به خوبی نمود پیدا کرد. آقای روحانی در موضوع هستهای بر غنیسازی اورانیوم تأکید کردند و در ازا با افزایش نظارتهای بینالمللی موافقت کردند. زمانبندی مذاکرات دستاورد بسیار مهم سفر نیویورک بود. مخالفان هیچ منطقی برای رد این سیاست ندارند. امروز با شعار دادن کار پیش نمیرود. در حال حاضر یک تیم قوی به رهبری آقای ظریف تشکیل شده که دیپلماتهای حرفهای هستند، منافع ملی ایران را به خوبی میشناسند، میدانند در نرمهای بینالمللی با چه روشی از حق ایران دفاع کنند و صحبتهایشان را مستند به حقوق بینالملل کنند.